OWSIKI

Badania dowodzą, że w Polsce zarażonych jest 17% dorosłych i 38 % dzieci.

Owsica to tak zwana choroba “brudnych rąk”, ponieważ do inwazji owsikami dochodzi drogą pokarmową poprzez dłonie i żywność, zanieczyszczoną jajami, oraz  bieliznę i pościel, zabawki.

Do zakażenia dochodzi często w środowisku rodzinnym oraz w placówkach dziecięcych, szczególnie u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym.

Owsiki przenoszą się łatwo drogą pokarmową i inhalacyjną, korzystając z zabrudzonych rąk, środków spożywczych lub kurzu.
Do zakażenia jajami owsika mogą przyczynić się zarówno zanieczyszczone palce, co spowodowane jest brakiem nawyków higienicznych (ssanie palców, obgryzanie paznokci, niemyte ręce szczególnie po toalecie) jak i przedmioty, jak np. bielizna, ręcznik, zanieczyszczone pożywienie.

Inwazyjne jaja owsika zachowują żywotność co najmniej przez kilka tygodni, zwłaszcza w pomieszczeniach klimatyzowanych, o stałej temperaturze i odpowiedniej wilgotności. Stąd też środowisko zewnętrzne, np. mieszkania, sypialnie internatów, klasy szkolne lub pomieszczenia przedszkolne, może być traktowane jako rezerwuar inwazji.
Inwazję nabywa się zwykle poza domem, np. w przedszkolu, szkole, miejscu pracy.
Rozwija się ona jednakże w domu lub w zamkniętych zakładach, w których skażenie środowiska zewnętrznego wokół nosiciela inwazji jest znaczne. Owsica jest więc częstą inwazją u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym, u młodzieży korzystającej z internatów i domów studenckich. Może występować u osób dorosłych, które mają kontakt z zakażonymi jajami pasożyta, występuje u nauczycieli, personelu oddziałów dziecięcych, sprzątaczek. Bardzo intensywna owsica rozwija się u małych dzieci w przypadkach bezpośredniego przenoszenia inwazyjnych jaj. U niektórych osób dorosłych, u których występuje zjawisko retroinwazji, owsica jest zwykle uporczywa, ale mało intensywna.

Obecność pasożytów w jelicie krętym lub ślepym powoduje łagodne zmiany nieżytowe błony śluzowej, rzadziej z drobnymi wybroczynami i ubytkami nabłonka oraz przerostem aparatu chłonnego. Obecność pasożytów w wyrostku może nie wywoływać zmian, częściej jednak prowadzi do silnie wyrażonego odczynu zapalnego, niekiedy z rozległą martwicą, wybroczynami, tworzeniem się otorbionych drobnych ropni wokół martwych pasożytów lub jaj.
W owsicy przewlekłej w okolicy odbytu zazwyczaj występują zmiany wypryskowe i wtórne zmiany spowodowane drapaniem. Uporczywy świąd odbytu, obserwowany u niektórych nosicieli, ma tło uczuleniowe, lub też zależy od drażnienia przez pasożyta śluzówki uprzednio już zmienionej, np. przez przewlekłe zapalenie jelita prostego lub guzy krwawnicze.